Rouw

Teun Bijker (18) uit Ruinerwold verongelukt op zijn snorscooter. Zijn ouders besluiten tot orgaandonatie. ‘Teun leeft in anderen voort’

Regelmatig passeren we bermmonumentjes en vragen ons af wat op die plek gebeurde. Dagblad van het Noorden geeft de slachtoffers en hun nabestaanden een gezicht in de maandelijkse serie Bermmonumentjes. Welk verdriet schuilt achter de kleine ode langs de weg? Vandaag: Teun Bijker uit Ruinerwold.

Ruinerwold, vrijdag 4 januari 2019. Teun Bijker (18) heeft een atv-dag. Sinds enkele maanden werkt hij bij een autobedrijf in Meppel. Sleutelen aan auto’s is zijn grote passie.

Teun woont bij zijn vader Remmie, die vandaag jarig is. Zijn ouders zijn jaren geleden uit elkaar gegaan. Hij slaapt uit. Teun was laat terug van een feestje met vrienden. Hij eet een broodje, begroet zijn broer Gijs en gaat rond 13.30 uur een stukje rijden op zijn snorscooter.https://d338f9d1409f4e4762ae08afdac57171.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-38/html/container.html

,,Ik ben er zo weer’’, zegt hij.

Geen helm

Het is een frisse, bewolkte dag waarop de zon zich niet laat zien. Onderweg luistert Teun naar muziek op zijn koptelefoon. Hij draagt geen helm. De bestemming van zijn rit is nooit duidelijk geworden. Mogelijk heeft hij tevergeefs aangebeld bij een vriend in Rogat.

Op de terugweg over de weg Broekhuizen slaat Teun bij de Y-splitsing linksaf, de Oosterboerseweg in. Hij neemt echter niet de logische eerste afslag, maar pakt de tweede. Bij het afslaan kijkt hij niet om. Teun ziet (en hoort) dus niet dat een automobilist, achter hem, aan het inhalen is.

Rond 14.00 uur schept de auto de snorscooter. Teun knalt met zijn hoofd hard tegen de voorruit van de wagen.

Twintig minuten later staan twee agenten bij zijn vader voor de deur. Ze zeggen dat Teun een zwaar ongeluk heeft gehad. En dat hij met spoed naar het ziekenhuis in Zwolle is gebracht.

Zijn moeder, Jitske Aarden, doet op dat moment boodschappen in Meppel. Op de terugweg naar Ruinerwold komt ze een ambulance met sirene en zwaailichten tegen, onwetend van het feit dat daarin haar zwaargewonde zoon ligt. ,,Gek, maar ik dacht nog wel: als daarin maar niet eentje van mij ligt.’’

Vlak bij haar woning in Ruinerwold belt zoon Gijs en wordt de bange gedachte van Jitske bittere realiteit. Het is Teun. ,,Je hoofd staat stil’’, zegt ze. ,,Je belandt in een bizar slechte film.’’

In een politieauto gaan ze in vliegende vaart naar Zwolle. ,,Onderweg hoor je alleen die sirene. De kilometerteller tikte de 180 aan. Als we zo hard gaan, dacht ik, dan moet het wel heel erg zijn.’’

Kat uit de boom

Even terug in de tijd. Wie was Teun Bijker? Als klein jochie keek hij vaak de kat uit de boom. ,,Op de basisschool stond Teun geregeld achteraan mee te genieten’’, vertelt zijn moeder. ,,Hij was geen haantje de voorste.’’

Op z’n zevende werd Teun keeper bij de plaatselijke voetbalclub. Jitske: ,,Hij vond dat best leuk, maar had een gruwelijke hekel aan al het commentaar op het veld en vanaf de zijlijn, als hij bijvoorbeeld een bal doorgelaten had. Daar was hij te gevoelig voor. Na een jaar of drie vond-ie het wel mooi geweest.’’

Ze omschrijft hem als een sociale en vriendelijke jongen. Zorgzaam. ,,Teun was makkelijk in de omgang. Hij had een grote, gemêleerde vriendenkring van jongens en meiden.’’

Een groenopleiding bij AOC Terra in Meppel bleek geen succes. Liever sleutelde hij aan auto’s bij zijn vader op de boerderij. Teun switchte naar een technische opleiding. Jitske: ,,Hij was ook best handig, vogelde dingen zelf uit. Teun was altijd wel chill. Hij maakte zich niet snel druk.’’

Domme pech

Ze wil van haar zoon geen heilig boontje maken. ,,Teun was ondernemend, dacht dat hij het allemaal wel kon.’’ Daardoor nam hij soms te veel risico en belandde dan op de Eerste Hulp. ,,Hij had altijd wat’’, glimlacht Jitske. ,,Een tak in zijn been, glas in zijn voet, val van een steiger. Vaak domme pech.’’

Volgens haar had ze een open relatie met Teun. ,,We konden veel bespreken. Teun spijbelde een keer, maar appte me wel waar hij was. ‘Mam, je zult het niet leuk vinden, maar ik ben nu met vrienden in Amsterdam’.’’

De laatste jaren was hij verknocht aan zijn snorscooter. ,,Die twee waren onafscheidelijk. Teun vond dat hippe ding geweldig. Hij ging er overal mee naartoe.’’

Kort voor het ongeluk appte Teun nog met een kameraad. Of ze elkaar ergens konden treffen. Het laatste berichtje van Teun is: ‘Als ik er dan nog ben.’ Ongetwijfeld ludiek en losjes getikt, maar het krijgt even later een macabere lading.

Zwart scenario

In het Zwolse ziekenhuis schetst de behandelend arts een zwart scenario. De schedel van Teun is op vier plaatsen gebroken en de schade aan zijn hersenen is al groot. ,,Zo’n heftige boodschap is niet te bevatten’’, zegt Jitske. ,,Je hoort de woorden, maar het lijkt over iemand anders te gaan.’’

Ze heeft op dat moment nog de stille hoop dat het inderdaad een andere jongen is die hier ligt. ,,Misschien had Teun de scooter even uitgeleend. Je wilt er niet aan dat hem dit is overkomen.’’

Een moment later staan ze aan een ziekenhuisbed en dringt de rauwe werkelijk hard door. ,,Het gordijntje werd weggeschoven en daar lag onze Teun. Roerloos. Bloed bij zijn oor, tube in de mond.’’ Ze wrijft een paar tranen weg.

Zijn hoofd was vol geraakt. Verder had Teun alleen een gebroken pols en een paar schrammen.

Jitske en vader Remmie hebben in deze donkere periode veel steun aan elkaar. ,,Dat was wel heel fijn en waardevol. We konden samen alle belangrijke beslissingen nemen. Je was er voor elkaar en kon gevoelens delen.’’

Geen kasplantje

In die gesprekken dient zich ook de vraag aan: wat als Teun het niet haalt? In het ziekenhuis was de inschatting gemaakt dat, mocht hij weer wakker worden, Teun in een vegetatieve toestand zou blijven. ,,Een leven als kasplantje’’, schetst Jitske. ,,Dat zou hij verschrikkelijk hebben gevonden.’’

Het is de tijd dat orgaandonatie volop in het nieuws is. Met spotjes op radio en tv over de keuzemogelijkheden. ,,Binnen ons gezin werd altijd open gecommuniceerd’’, vertelt Jitske. ,,Ook over het afstaan van organen.’’

Teun had daar geen moeite mee. ,,Als je dood gaat, zei hij eens, dan heb je er toch niets meer aan en kun je er beter een ander gelukkig mee maken. Je zult maar op een orgaan wachten.’’

Zijn ouders besluiten de volgende dag orgaandonatie aan te kaarten. ,,Als het zo is dat Teun niet meer bij ons mag zijn, dan kunnen we hem beter laten voortleven in anderen. We wilden zijn keuze respecteren.’’

‘Je leeft op adrenaline’

Teuns organen worden aangeboden voor donatie, zo besluiten Jitske, Remmie en broer Gijs. Daarmee stappen ze een nieuwe wereld binnen. Nadenken over het afstaan van organen van je kind, bij alle verdriet over zijn naderende dood. ,,Loodzwaar. Je leeft op adrenaline. Ik ben ook een paar keer flauwgevallen.’’

Aan de andere kant hielp de orgaandonatie bij de verwerking. ,,Dat we zijn keuze respecteren en anderen kunnen helpen, voelt goed.’’

De 18-jarige jongen blijkt een ideale donor. Jong, vitaal, gezond. Jitske: ,,Ze mochten alles van hem hebben, behalve zijn huid. Ik bedoel: we hadden al zoveel Teun verloren, daar moesten ze afblijven.’’

Hartkleppen, longen en nieren worden voor donatie aangeboden. Vijf personen krijgen, zoals Jitske zegt, ‘een stukje Teun’. Ze weet dat een jong meisje zijn hartkleppen heeft gekregen en een zestiger Teuns longen. ,,Van hem kregen we een prachtige brief.’’

JBL-box op de kist

Teun overleed op maandag 7 januari 2019, drie dagen na het ongeluk. Bij de crematie stond zijn draadloze JBL-box op de kist.

,,Die had-ie net nieuw, muziek was zijn ding. Tijdens de dienst bedienden zijn vrienden de playlist van Teun; Wish You Were Here van Pink Floyd, Telegraph Road van Dire Straits, Bad Liar van Imagine Dragons. En vet hard, hè.’’

Na de uitvaart kwam men bijeen in een café in Meppel waar Teun vaak was. ,,Het was zó fijn om te zien hoeveel mensen om hem gaven. Hij is nog waardevoller dan ik dacht.’’ In het café gingen shotjes melk rond. Teun dronk daar thuis liters van.

Inmiddels zijn we tweeënhalf jaar verder. Hoe is het nu? ,,Voor mij is het nog lang niet klaar’’, zegt Jitske. De wond is nog vers en emoties liggen dicht aan de oppervlakte.

,,Na zijn dood heb ik hard doorgewerkt en me geen rust gegund. De herinneringen aan Teun deden pijn. Eigenlijk dringt alles nu pas door. Het besef dat het nooit meer wordt zoals het was. Hij is echt weg.’’

‘Laatste plek waar Teun nog heeft genoten van het leven’

Op de plek waar Teun het ongeluk kreeg, vormde zich in de dagen na zijn overlijden een bloemenzee. Vrienden en bekenden kwamen er regelmatig samen om te rouwen en herinneringen op te halen. Vooral ‘s avonds. Dat maakte de situatie langs de drukke weg Broekhuizen er niet veiliger op. Zijn ouders besloten daarom een voorlopige plek in te richten aan de zijkant van de Oosterboerseweg. Later kreeg dat, na overleg met de gemeente Meppel, een definitieve vorm. Er kwam een grote veldkei, geschonken door een boer. Op de steen prijkt een afbeelding van een scootertje, een eigen ontwerp van Jitske. In het plaatje staan zijn naam en de datum van zijn overlijden. In de lantaarn voor de veldkei brandt vaak een kaarsje. Soms leggen onbekenden er attributen bij, zoals een steentje met een vlinder. Het bermmonument is voor Jitske heel belangrijk. ,,Het is een waardevolle plek. Ik ben er veel. Soms om de dag. Het monumentje geeft me warmte, troost. Dit was de laatste plek waar Teun nog heeft genoten van het leven. Op z’n scooter, met een sigaretje en zijn muziek.’’

Bron: DvhN. Geplaatst 23-8-2021