Roelof Luten vond zijn rust in Hongarije. Vader van Andrea verwerkte verdriet vooral in stilte

,,Hoe lang ga je hier nog mee door?” Roelof vroeg het met ingehouden woede, nadat hij zijn vrouw Lammi had horen bellen met de moordenaar van hun dochter. Lammi had niets verteld over hun contact. Ze wist dat Roelof het niet zou kunnen verdragen.

De moordenaar van je dochter sla je in elkaar; daar ga je niet mee in gesprek.

Maar zij zette door en ontmoette de man zelfs in de gevangenis. Niet om te vergeven, maar om hem in de ogen te kunnen kijken. En te vragen: Waarom Andrea?

Roelof niet. Hij had er geen behoefte aan en moest er niet aan denken hoe hij zou reageren. Maar hij reed Lammi wél naar het gevang en wachtte buiten op haar.

Het tekent de zachtaardige Roelof en de relatie die hij en Lammi hadden. Ze verwerkten het verdriet op hun eigen manier, maar steunden elkaar.

Flierefluiter

Roelof groeide op in Ruinerwold, als jongste van drie. Hij was een flierefluiter. Vandaag is belangrijk en wat morgen komt, zien we dan wel weer. Een vrije vogel, die liever de hort op ging dan naar school en zich niet zou laten kooien in een 9 tot 5-baan.

Hij ging varen. De zee was zijn grote droom en na een paar jaar op de binnenvaart werd hij aangenomen bij Smit Lloyd om booreilanden te bevoorraden en te verslepen. Uitgelaten ging hij zijn benoeming vieren in de binnenstad van Meppel, waar ook Lammi op stap was.

Hij had al eens geprobeerd haar te versieren, maar zij wist niet wat ze moest denken van deze figuur met zijn lange haar. Ze kon zijn ogen niet eens zien.

Leven op zee

Deze keer was het raak en na een jaar trouwden ze. Een paar jaar later werd Andrea geboren. Wat Roelof betreft, had hij geen vader hoeven worden. Hij genoot van het leven op zee – en het lange verlof tussendoor – en zag de hele wereld. Liet zich in vreemde landen rondrijden in een taxi om zoveel mogelijk te kunnen zien.

Roelof Luten was met zijn lange haren en hoed een markante verschijning. Eigen foto

Zijn eigen rijbewijs ‘kocht’ hij in Ghana. Een testritje van 50 meter en het was gepiept. Hij had nooit één rijles gehad. Hij had het zichzelf aangeleerd en reed al jaren rond zonder het vereiste papiertje.

Roelof deed de dingen op zijn eigen manier.

Met de opvoeding van Andrea bemoeide hij zich niet. Daar had hij geen kaas van gegeten, meende hij, en Lammi vond het prima. Maar hij was wel dolblij met zijn kleine meisje. Toen zij hem op een dag bij thuiskomst niet meer herkende, besloot hij te stoppen met varen.

Dorpsherberg

Met Lammi nam hij een kroeg over in Heelsum, vlak bij Arnhem. Het beviel hen er niet. Er kwam tuig over de vloer, met messen op zak. Ze vonden het geen fijne plek om Andrea te laten opgroeien en richtten in Ruinen café De Dorpsherberg op, in de volksmond De Lute genoemd.

Roelof had vaak rugpijn en bleek de ziekte van Bechterew te hebben. Geregeld vroeg hij Lammi om hem af te lossen, zodat hij even kon liggen. Maar hij klaagde niet. Het waren mooie tijden in de herberg, het trefpunt van de jeugd.

Niet terug van school

En toen, 10 mei 1993, veranderde alles. Andrea, 15 jaar, kwam niet terug van school. Er volgde een zoektocht, maar de nacht kwam zonder haar. Roelof vond haar de volgende dag in het bos bij Gijsselte. Ze was verkracht en gewurgd. Een willekeurig slachtoffer van een op seks beluste man.

Roelof Luten was behalve kroegbaas ook een buitenmens. Eigen foto

Een week na de crematie gooiden ze de kroeg weer open. Het gaf hen de routine die ze nodig hadden om te overleven.

Lammi trad veel naar voren in de media in de hoop dat de moordenaar zich zou melden. Roelof verwerkte zijn verdriet vooral door afleiding te zoeken, weg te lopen of de kroeg in te duiken.

Ze maakten elkaar geen verwijten en gaven elkaar de ruimte.

Praten deden ze vooral in de auto. Hier kon Roelof niet weglopen. Niet zijn handen voor de oren doen.

Hongarije

In 2009 maakten ze een nieuwe start in Hongarije. Ze hadden geen fut meer voor hun café en Roelof haatte de regelzucht in Nederland. Rookverbod? Bij hem stonden de asbakken ‘gewoon’ onder de bar.

Ze kochten landgoed Király-Tér (Koningsplaats) in Csemö, waar ze twee gastenverblijven verhuurden. Hun doel: van elke dag een leuke dag maken.

Ze zaten er net een jaar toen de politie belde. Zeventien jaar na dato was de moordenaar van Andrea alsnog gepakt. Door de mand gevallen omdat hij zijn vriendin had mishandeld en er een DNA-match was met een schaamhaar die op Andrea was gevonden.

Hij bekende meteen.

Streep eronder

Weer was er verdriet en stress. Lammi besloot de dader toe te spreken tijdens de rechtszaak. Dat was niets voor Roelof, maar hij ging wel mee. Nadat Lammi de gewenste ontmoeting had gehad in de gevangenis zetten ze er een streep onder. Ze wilden deze man, die sinds een paar jaar weer vrij is, niet nog meer hun leven laten verpesten.

Nu was het zaak écht te gaan genieten van hun landgoed in het bos, met damherten, roofvogels en andere vogels die broedden in potjes en vazen op hun terrein. Buiten leven en tot rust komen.

Toch zetten ze het landgoed vorig jaar te koop. Het onderhoud werd te zwaar. Het plan was: terug naar Nederland. Maar omdat Roelof zo verknocht was aan de plek, maakten ze geen haast.

Lievelingsstoel

En toen, toen de verkoop dan toch bijna rond was, stopte zijn hart met kloppen. Lammi vond hem in zijn lievelingsstoel, met uitzicht op de tuin.

Ze liet hem naar Nederland repatriëren. Hier is hij gecremeerd, met zijn karakteristieke hoed op en op zijn buik de zwart/witte blouse van Andrea, die zij droeg op de foto in de media. Het was het enige kledingstuk van Andrea dat Lammi nooit weg had kunnen doen.

Bron: Dagblad van het Noorden. Geplaatst 30-1–2023. Foto: Eigen foto.