Longarts Jaap (69) uit Terband was de stille kracht van Heerenveen.

Longarts Jaap Westbroek leefde voor zijn vak en voor de mensen die hij kon helpen of beter maken. Of het nou zijn patiënten waren die 37 jaar op hem konden rekenen in ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen, of de rij bekende schaatsers die hij hielp als sportarts. „Gewoon doen wat moet gebeuren.”

Ze weet het niet hoor. Of Jaap wel zat te wachten op een verhaal over hem in de krant. Hij was geen man van de schijnwerpers of iemand die prat ging op wat hij deed.

Hij was een gepassioneerd vakman, een gedreven medicus die altijd klaar stond voor zijn mensen. Jaap leefde voor zijn werk, zegt zijn vrouw Janneke. Mensen helpen en beter maken. Dat was zijn drive, zijn motivatie. Of het nou was in het ziekenhuis of op de schaatsbaan. Maar dat was geen verdienste, dat was hoe hij in elkaar stak. Gewoon doen wat moet gebeuren.

Een patiënt was in Westbroeks ogen geen patiënt, maar een mens die hij wilde bijstaan. En hij was geen afstandelijke dokter in een witte jas die aan het bed verscheen, maar een betrokken mens die wilde helpen met tijd, aandacht en kunde.

Innovatieve arts

Of het nu ging over longgeneeskunde, slaapgeneeskunde of duikgeneeskunde: Westbroek was innovatief, zo wordt hij getypeerd door oud-longartsen en huidige leden van de maatschap Friese longartsen waarvan hij mede-grondlegger was. Jaap keek breed en buiten de kaders naar oplossingen. Waar collega’s vastliepen, was hij vasthoudend net zolang tot hij iets had gevonden dat wel werkte.

Die brede blik op zijn vak zorgde er ook voor dat hij halverwege de jaren 90 betrokken raakte bij de eerste commerciële schaatsploeg die Rintje Ritsma opzette. Westbroek werd sportarts en adviseerde sindsdien grote trainers (Jeroen Otter, Kosta Poltavets, Jillert Anema), succesvolle schaatsteams (Sanex, TVM, DSB, Zaanlander) en bekende sporters (Sven Kramer). Hij bleef graag op de achtergrond. Teamtenues met sponsornamen? Jaap zou je er niet in zien lopen. Wars van poespas.

Teamdokter van schaatsploegen

Als teamdokter van een schaatsploeg ging het om zijn kunde. Hij boog zich over inspanningsfysiologie, zuurstofopname en verzuring van spieren bij inspanning en het bekende 1500 meterkuchje. In het begin reisde hij mee naar de Olympische Spelen en grote toernooien, later deed hij zijn werk op afstand in een adviserende rol.

Sportgeneeskunde vormde „een groot contrast met mijn werk in Tjongerschans, waar ik bijvoorbeeld veel oncologische patiënten heb behandeld”, zei Westbroek bij zijn afscheid van het ziekenhuis over zijn tweede tak. „De afwisseling houdt het leuk.”

Huwelijk met Janneke

Sportief was de bourgondische Westbroek niet echt, hoewel hij in zijn jonge jaren voetbalde, fietste en schaatste. Hij kwam uit een eenvoudig hardwerkend arbeidersgezin in Krimpen aan den IJssel. Moeder was huisvrouw en zorgde voor de drie kinderen en vader verdiende de kost als lasser. Jaap was een pientere knaap en ging als enige studeren; geneeskunde in Leiden.

Toen hij in 1984 afstudeerde als longarts was het een baan in het ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen die hem naar het Noorden bracht. Hij kwam niet in zijn eentje naar Friesland. Tijdens zijn studie was hij getrouwd en vader geworden van twee zoons en een dochter.

Dat huwelijk strandde echter en terwijl Jaap in scheiding lag was daar Janneke, een leerling-verpleegkundige die in het Heerenveense ziekenhuis werkte. Er bloeide een warme liefde op tussen de twee. In 1988 trouwden ze en streken neer in een boerderijtje buiten Terband. Daar kregen ze samen een zoon en een dochter.

Leven vervlochten met werk

Zijn leven was vervlochten met zijn werk. Het betekende dat hij vaak niet thuis was en dat het gezin moest dealen met zijn nooit aflatende werklust. Maar als hij er was, was hij er helemaal. Vakanties naar hun huis in Zeeland, elk jaar naar Denemarken. Het land dat hem deed ademhalen en waar hij naar hartenlust kon vissen. In zijn vrije tijd trok de longarts graag het jachtveld in. Thuis rondom zijn huis, in Duitsland waar hij zijn eigen beheergebied had of in Afrika waar hij graag vrienden mee naar toe nam.

Dat zijn carrière na 37 jaar vanwege zijn leeftijd stopte, vond hij verschrikkelijk. Het liefst ging hij helemaal niet met pensioen. Wat moet ik dan doen? Ga genieten, zei iedereen. Maar werken was voor hem genieten. Hij voelde zich afgeserveerd.

Hekel aan pensioen

Westbroek wilde bijblijven en nieuwe ontwikkelingen blijven volgen en deed dat ook. Hij stortte zich op de slaapgeneeskunde via het Nederlands Slaap Instituut, ontwikkelde een slaaptest voor huisartsen en werd voorzitter van de landelijke Apneuvereniging. Dat pensioen had hij maar mooi omzeild. En nog fit en energiek als altijd.

Tot hij in januari ziek werd en een bloedvergiftiging hem flink verzwakte. Maar Westbroek knapte op en was er weer bij. In maart belandde hij opnieuw in het ziekenhuis. Zijn nieren hielden ermee op. Zijn oud-collega’s vochten en deden alles om Jaap te helpen en beter te maken. Maar een hartinfarct dat volgde werd hem fataal.

Zo opeens was Westbroeks leven voorbij. Zijn familie kan het nog amper bevatten. Twee avonden condoleance thuis volgden, om iedereen de kans te geven afscheid te nemen van hem. Daarna brachten zijn geliefden hem in besloten kring naar het crematorium. Geen poespas, geen schijnwerpers, geen loftuitingen. Doen wat moet gebeuren.

Bron : Leeuwarder Courant, 2 mei 2024. Foto : Paul Bisschop

Bekijk ook de herdenkingspagina van Jaap Westbroek op deze herinneringspagina.