Jos Kieboom: van adviseur van minister-presidenten tot carnavalsprins

Als het carnaval volgende maand weer losbarst zal een zweem van treurnis hangen boven ’s-Hertogenbosch, dan de naam Oeteldonk dragend. 

Maar nu al wordt gerouwd om de dood van één de meest geliefde prinsen ooit, Amadeiro XXIII, oftewel Jos Kieboom. Hij vertolkte de rol van 1983 tot 1997 op onnavolgbare wijze. Opmerkelijk, want jarenlang hield hij zich als adviseur van de minister-presidenten Den Uyl, Van Agt, Lubbers en Kok ook aan de protocollen van Den Haag!

’Jos Kieboom speelde niet alleen de prins, hij wás de prins”, zegt Cees Wijsman, tandarts te Rotterdam en vijftien jaar lang adjudant van Amadeiro XXIII. „Hij bereidde zich altijd enorm goed voor, voelde wat er speelde, bezocht verpleeg- en bejaardentehuizen. Dat moet ook, want de prins leeft bij de gratie van het volk. Als dat gaat morren moet hij plaatsmaken voor een ander.”

Jos Kieboom gaat de geschiedenis in als één van de langstzittende prinsen van Oeteldonk en tot aan zijn dood was hij Grootvorst.

Wijsman: „Hij zat elk jaar na zijn afscheid als prins in dat Grootvorstpak volop genietend in de koets. Hoe belangrijk dat pak is: Jos’ voorganger Theo Boesman heeft zich erin laten begraven.”

Voor nogal wat Oeteldonkers was het een raadsel dat ’hun’ Prins tegelijkertijd ook raadadviseur kon zijn van de minister-president. Kieboom was de rechterhand van maar liefst vier premiers en schreef zelfs speeches: Joop den Uyl, Dries van Agt, Ruud Lubbers en Wim Kok.

Allerhoogste functie

Ed Nijpels, die de passie voor carnaval met Jos Kieboom deelde, begrijpt de ogenschijnlijke discrepantie: „En in Den Haag konden sommigen niet begrijpen dat Prins Carnaval tijdens de carnavalsdagen de allerhoogste functie had. Wat Jos heel slim deed, was gasten en zelfs ministers meenemen naar Den Bosch. Zo promootte hij de stad. Hij was een soort ambassadeur voor het zuiden. Iedereen tevreden.”

Kieboom figureerde in die tijd ook veelvuldig in het Stan Huygens Journaal in deze krant.

„Wij deden elk jaar verslag van het carnaval in Oeteldonk en hebben hem zo een landelijk profiel gegeven”, zegt een voormalig chroniqueur.

Kieboom was niet het type ambtenaar dat de hele dag achter zijn bureau zat, weet Nijpels. Hij hield van uitstapjes en liet dan graag een andere kant van zichzelf zien. Dat weet ook Dé Slager; samen zaten zij in een Haags borrelgenootschap.

„Ik heb de leden een keer meegenomen naar mijn huis in Menorca. Na een lange avond met veel drank begon Jos ineens uitbundig te dansen op de muziek van Erroll Garner. Dat had ik nog nooit van hem gezien. Jos verontschuldigde zich nog: ’Ik vind dit zulke lekkere muziek, ik kan niet stil zitten, ik hoop dat je het niet erg vindt…’”

In Jos Kieboom borrelden meer passies. Zo mocht hij graag, samen met zijn vrouw Heleen, acteren. Ze hadden zich aangesloten bij het chique amateur toneelgezelschap Vobeno (VoorburgBenoordenhout), dat voorstellingen gaf in Diligentia in Den Haag. Producent Matthijs van Heijningen, op zoek naar edelfiguranten voor zijn film Eline Vere (1991) – naar de debuutroman van Louis Couperus – stuitte op deze toneelclub.

Twee rolletjes

„We hadden een beetje nette mensen nodig, het verhaal speelt zich eind 19e-eeuw af in het deftige Den Haag. Mary Dresselhuys deed mee, Thom Hoffman, Monique van de Ven: grote namen. Jos heeft me enorm geholpen bij het contracteren van de mensen uit zijn gezelschap en het vinden van de locaties. Voor hemzelf had ik twee rolletjes, die van een deftige Haagse heer en die van postbode. Een natuurtalent? Als Hagenaar zeker!”

Heleen Trost was gedurende 45 jaar de levenspartner van Jos Kieboom. Dat hij er niet meer is, is voor haar onverdraaglijk.

„Hij was mijn allerbeste maatje en door dik en dun mijn grote liefde”, zegt ze.

Natuurlijk, Kieboom was ook outgoing, hield van het bourgondische leven, hield zich niet altijd aan de regels. Ze gunde hem zijn speelsheid.

„Je moet een vogeltje nooit opsluiten, dan zingt hij niet meer, maar hij kwam altijd weer binnenvliegen in ons warme nestje als hij behoefte had aan rust en liefde.”

Jos Kieboom stierf op 15 december jl. na een periode van afnemende gezondheid thuis in Scheveningen. Hij is in besloten kring begraven.

Bron: De Telegraaf. Geplaatst 10-1-2023. Foto:

v.l.n.r. Jos Kieboom (links) en Cees Wijsman (rechts) Ⓒ HENK VAN ESCH