Voorbereiden op later

Je lichaam schenken aan de wetenschap

Na je overlijden kan je worden begraven, gecremeerd of je kan je lichaam ter beschikking stellen aan de medische wetenschap. Zo kunnen studenten bijvoorbeeld het medische vak leren en kunnen medisch specialisten nieuwe operatietechnieken ontwikkelen. Maar hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk?

Als je je lichaam na je overlijden wil schenken aan de wetenschap, moet je zelf toestemming geven aan een anatomisch instituut. Zij hebben een handgeschreven verklaring nodig waarin staat dat je na je overlijden je lichaam wil afstaan aan de wetenschap. Je moet dit codicil ondertekenen en voorzien van een datum en handtekening. Het anatomische instituut bewaart je codicil. Je krijgt zelf, net als je huisarts, een kopie van deze verklaring. 

Afscheid

Als je ervoor kiest om na je overlijden je lichaam af te staan aan de wetenschap, zal het anatomisch instituut het lichaam niet teruggeven aan de nabestaanden. Je lichaam wordt dan gebruikt voor medisch-wetenschappelijk onderwijs en onderzoek, en dat betekent dat er dus geen crematie of begrafenis zal plaatsvinden. Het is zelfs zo dat het lichaam binnen 24 uur na het overlijden wordt overgebracht naar het anatomisch instituut en dat het afscheid voor de nabestaanden een stuk korter is dan wanneer er een begrafenis of crematie plaatsvindt. Het is daarom belangrijk om je dierbaren vast te informeren over je keuze en je wensen vast te leggen. Je nabestaanden kunnen wel een afscheidsdienst houden, dit kan ook in een uitvaartcentrum. 

Uitvaartverzekering

Het is belangrijk om te weten dat als je geregistreerd staat als weefsel- of orgaandonor, dat altijd voorrang krijgt boven het beschikking stellen van je lichaam aan wetenschappelijk onderzoek. En dan is er nog iets om rekening mee te houden. Het kan namelijk ook zo zijn dat je lichaam niet geaccepteerd kan worden. Ieder instituut hanteert een eigen beleid in het accepteren van lichaamsdonoren. Als het lichaam wordt afgewezen kan dat verschillende oorzaken hebben. Soms wordt er tijdelijk een stop ingevoerd of zijn er medische-technische bezwaren. Bijvoorbeeld als een lichaam ernstig beschadigd is door een ongeval, ziekte of een recente grote operatie.  

Je weet dus nooit zeker of je lichaam wordt geaccepteerd. Misschien dat er dan toch een begrafenis of crematie geregeld moet worden en dat er kosten zijn voor een uitvaart. Ook als je lichaam wel wordt geaccepteerd en je nabestaanden willen toch een afscheidsdienst, dan kan dat via de uitvaartverzekering. Het is dus raadzaam om een eventuele uitvaartverzekering niet van de hand te doen.
Op de website www.lichaamsdonatie.info vind je per instituut de aannameregels en de contactgegevens van alle instituten.

Anatomische instituten in Nederland:

UMCG, Groningen

LUMC, Leiden

Radboudumc, Nijmegen

Erasmus MC, Rotterdam 

UMC Utrecht, Utrecht

MUMC, Maastricht

AMC, Amsterdam 

AMC, locatie VUmc, Amsterdam