Gaat het wel goed als een rouwproces niet heel verdrietig voelt?

Hans kwam bij mij omdat hij zich al tijden niet goed voelde. Hij was vaak moe, chagrijnig en kortaf. Dat was een lastig tijd op zijn werk en ook in zijn relatie kwamen wat scheurtjes die hij niet wilde. Een vriend had hem geadviseerd om eens met een rouwbegeleider te praten omdat het verlies van zijn vader nog zo kort geleden was

Meerdere impactvolle gebeurtenissen na elkaar

Tijdens het intakegesprek vertelde Hans over de dood van zijn vader. Deze had een respectabele leeftijd gehaald en na vele hartproblemen werd een hartaanval hem fataal. Ze hadden het leven van zijn vader mooi afgesloten en hij miste hem, maar hij kon er goed over praten met zijn vriendin en ook met zijn moeder had hij regelmatig goede gesprekken over zijn vader. Zo konden ze veel mooie herinneringen delen. Op zijn werk had hij meer gedoe. Er was weer een reorganisatie afgekondigd en ook op de afdeling waaraan hij leiding gaf, waren grote veranderingen en was er afscheid van een aantal collega’s genomen. Dat gaf hem slapeloze nachten. En dan was er nog de Corona pandemie die het leven zo ontregelde.

Moet je een rouwen?

Hans vertelde dat hij weinig verdriet voelde over het overlijden van zijn vader, het was goed zo. Zijn lichaam en dan voornamelijk zijn hart waren op. Ze hadden het afscheid volgens de wensen van zijn vader kunnen vieren. Hij was snel op ‘normaal’ overgegaan. Hield hij zichzelf daarmee voor de gek? Verstopte hij het verdriet? Dat waren zaken die hij zich afvroeg. Kennis over verlies en rouw is wat op de achtergrond geraakt in de maakbare maatschappij van doen en positiviteit. Ik denk niet dat hij zichzelf voor de gek hield, maar je mag jezelf wel de tijd geven na zo’n gebeurtenis in je leven. Rouw doet ook van alles met je; je hele lijf rouwt.

De verliescirkel

De opbouw van zijn afdeling na de reorganisatie liep vast. Het lukte hem niet de mensen mee te krijgen in de nieuwe organisatie. Voor de mensen die achterbleven na deze grote verandering was er veel verloren gegaan. Meestal koppelen we rouw aan de dood, maar ook hier mocht er ruimte gemaakt worden voor de rouw. In veel organisaties wordt deze stap in de verliescirkel overgeslagen. Na het afscheid wordt verder gegaan met het nieuwe. Aan periode van rouw of reflectie en zingeving wordt weinig aandacht besteed. Hans ging aan de slag om de mensen in beweging te krijgen door aandacht te besteden aan het verlies.

Secure bases

Als er meerdere verliezen spelen in je leven dan is het lastig om een plek te vinden waar je je veilig voelt en weer kunt opladen. Als je dan ook nog denkt dat rouwen niet nodig is omdat het gewone gebeurtenissen in een leven zijn die erbij horen, dan maak je het jezelf niet heel gemakkelijk. Het bespreken van deze zaken maakte Hans bewust van zijn verdriet dat onderhuids aanwezig was. Hij kon milder naar zichzelf kijken en ruimte creëren voor zijn proces. Het hielp hem ook om het proces dat gaande was op zijn afdeling anders te bekijken.

Tekst Gerda Hagenauw. Geplaatst 24-02-20021