Terug
Coaching

Boosheid, één van de vele emoties in het rouwproces

Boos

Ze is boos, zó verschrikkelijk boos. Het leven heeft haar een streek geleverd. Ze zouden met pensioen, de camper stond al voor de deur om hen ontspanning en naar mooie oorden te brengen en toen ging haar man dood.

Ze komt bij mij omdat het leven zwaar is geworden. ’s Ochtends bij het opstaan merkt ze al dat ze weer geen zin heeft in de dag. Werken valt haar zwaar en zelfs het oppassen op de kleinkinderen brengt haar geen plezier. Zo kan ze niet verder.

Met haar man had ze genoten van het leven. Ze hadden twee zoons gekregen die opgroeiden in een harmonieus gezin. Het huis was heerlijk om in te wonen en had een tuin waarin ze vaak te vinden was om de rozen te snoeien of bramen te plukken. Haar dagen vulden zich met haar werk als assistente bij een leuke praktijk. Ze was regelmatig te vinden in de gezinnen van haar zoons, waar ze  af en toe op de kleinkinderen paste. De kleinkinderen kleurden haar dag met hun mooie verhalen, de ontwikkeling die ze vanaf de zijlijn mocht volgen. De mooiste momenten deelde ze met haar man, die soms ook kwam op oppasdagen. Dan trokken ze samen naar de heide, vlakbij hun huis om de kleinkinderen de natuur te laten ontdekken door ze bloemennamen te leren of te laten luisteren naar de vogels.

Hoe groot was de paniek toen haar man op een dag niet thuis kwam. Op zijn werk had hij een hartstilstand gekregen en was meteen overleden.

Het was niet eerlijk, hij leefde zo gezond; rookte niet, had een normaal gewicht en sportte zelfs af en toe. Waarom zij? Waarom nu?

Ik ga met haar mee in haar boosheid. Vraag haar zich in de veilige omgeving van mijn praktijk te laten gaan, zich niet in de houden. Dat vindt ze lastig, ze is gewend aan controle. Het is een vrouw met een vriendelijke lach op haar gezicht, die er altijd piekfijn uit ziet. Boosheid is rauw, lelijk, luid en pijnlijk. Het past niet bij haar vindt ze, je moet het in ieder geval nooit tonen.

Het is wel menselijk. Natuurlijk ben je boos als de plannen die je had, doorkruist worden door de dood. Het is ook niet eerlijk als al je vriendinnen er op uit trekken met hun partners en jij er alleen voor staat. Je wordt er niet blij van als je alweer alleen naar een feestje moet. Maar juist als je al die boosheid binnenhoudt, heb je er veel last van. Zie je het als een normale reactie die af en toe opspeelt en waar je last van hebt, dan weet je dat de emotie ook weer voorbij gaat. Kun je het de ruimte geven.

Daarnaast vertelde ze dat rouwen zo’n eenzaam proces is. Maatschappelijk gesproken is er een ‘economie aan strelingen’: een schaarste aan persoonlijke aandacht, zeker na een verlies (2017, Handboek rouw, rouwbegeleiding en rouwtherapie). In mijn rol als verliesbegeleider geef ik die persoonsgerichte aandacht juist wel. Ik doe dat met aandacht voor de impact van het verlies, voor de kwaliteit van het omgaan met verlies en aandacht voor de kwaliteit van de support voor de betrokkene.

Gerda Hagenauw Geplaatst 19-8-2020