Terug
Rouw

Nicolien Tjoelker (53) heeft voor altijd een oudere broer van 30: ‘De gewelddadige dood van Meindert blijft een wond’

In de nacht van 12 op 13 september 1997 stierf Meindert Tjoelker door zinloos uitgaansgeweld in de Leeuwarder binnenstad. 

De Friese hoofdstad hield daarna een van de eerste grote stille tochten van meelevende en bezorgde burgers, heel Nederland deed mee aan een minuut stilte. 25 jaar later blikt zijn zus Nicolien terug.

Ze ging maar door, liet zich opslokken door het dagelijks leven. En ineens, tien jaar na de geweldadige dood van haar broer Meindert brak Nicolien Tjoelker (53). ,,Ik was aan mezelf voorbijgegaan.’’

Het was 2007, tien jaar nadat haar broer Meindert Tjoelker werd doodgeschopt. Nicolien Tjoelker had met haar ouders en Jennifer, de vrouw met wie Meindert op 19 september 1997 zou trouwen, Meinderts graf bezocht. Ze dronken vervolgens iets bij Jennifer thuis en daarna ging Nicolien terug naar haar huis in Noord-Holland.

De volgende dag reed ze naar haar werk. Bij aankomst zette ze de motor uit en voelde ze een brok in haar keel. ,,Op dat moment brak er iets in mij. De pijn die ik al die tijd had onderdrukt, kwam in een klap boven.’’

De tranen biggelden over haar wangen en toen ze uitgehuild was, stapte ze uit om naar haar werk te gaan. ,,Ik heb natuurlijk wel eerder om hem gehuild, maar dat was anders. Ze liep ontredderd naar binnen. ,,We gaan eerst even zitten’’, zei een collega. Nicolien werd aangeraden een poosje thuis te blijven, maar dat weigerde ze. ,,Mijn werk hield me overeind. Ik had die structuur nodig.’’

Via de huisarts belandde ze bij een psycholoog. Na een paar sessies vond ze het wel best. ,,Wat doet het met je? Hoe komt het dat je na tien jaar breekt?’’ Nicolien wist eigenlijk zelf de antwoorden wel. ,,Ik moest voor mijn ouders zorgen. Ik moest voor mijn gezin zorgen. Ik moest het huis op orde houden. Ik moest op de school van mijn kinderen helpen. Ik legde mezelf van alles op en was aan mezelf voorbijgegaan.’’

Grote broer

Ze zit aan de keukentafel van haar huis in Jisp. Ze heeft net geverfd, vertelt ze onder het genot van een kop thee met honing. Daarom is de muur kaal. De foto’s die er hingen, heeft ze even opgeborgen. Behalve die ene, van Meindert, op het strand. Die staat op tafel.

,,Mijn broertje’’, noemt ze hem nu, hoewel hij anderhalf jaar ouder was. ,,Hij was mijn grote broer. Als ik gedoe had op school of met jongens, dan was hij er altijd. Dat gaf een veilig gevoel. Ik weet niet wanneer ik hem broertje ben gaan noemen. Het is erin geslopen. Hij blijft 30, ik ben inmiddels 53.’’

Ze werd in die nacht van 12 op 13 september 1997 opgebeld. ,,Wil je nu naar Leeuwarden komen? Je broer heeft klappen gehad en het gaat niet goed met hem’’, kreeg Nicolien te horen. Of ze direct wilde komen. Wie haar dat vertelde, weet ze niet meer. ,,Ik ben meer dingen kwijt. Zo weet ik ook niet meer wat ik toen met mijn jongens heb gedaan. Waarschijnlijk hebben we ze naar mijn schoonouders gebracht.’’

Ze kon het niet geloven. Haar broer, slachtoffer van geweld? Ze zat in een roes. Een soort waas. ,,Hoe hebben we dit allemaal gedaan?’’

Meindert was met een groep vrienden op stap geweest ter afsluiting van zijn vrijgezellenbestaan. De avond was bijna ten einde, de dames hadden zich bij hen gevoegd.

Fataal letsel

Op de stille kant van de Nieuwestad waren ze op een groepje mannen gestuit dat fietsen aan het vernielen was. Meindert zei daar iets van. Er volgde uiteindelijk een vechtpartij, waarbij Meindert ten val kwam. Hij werd, op de grond liggend, dusdanig geraakt dat hij fataal letsel opliep.

Nicolien en haar man reden naar het ziekenhuis. ,,Daar zag ik mijn ouders, Jennifer zal er ook wel geweest zijn, ik weet het niet meer, het zal haast wel. En daar lag Meindert. Hij was klinisch dood, hij leefde toen eigenlijk al niet meer. Hij werd door apparatuur in leven gehouden.’’

Lees ook: https://lc.nl/friesland/Meindert-Tjoelker-redde-zeven-levens.

Die toestand wilde er bij Nicolien niet in. ,,Ik had iets van: ‘Nou broer, nou is het over. Kom op, kom overeind, doe normaal’.’’

Op een gegeven moment belde een arts haar ouders op. ,,Of we Meinderts organen wilden doneren. Daar waren we het allemaal over eens. Meindert stond altijd voor een ander klaar, dit had hij gewild. Hij zou het mooi hebben gevonden dat daar uiteindelijk zeven mensen mee zijn geholpen. En ik vind het bijzonder dat hij voortleeft in anderen.’’

De ontzetting in de samenleving was enorm toen het nieuws over Meinderts gewelddadige dood naar buiten kwam. Het beheerste de media. Er kwam een oproep tot een stille tocht, er ontstond een bloemenzee op de plek waar hij was doodgeschopt. De hele stad, de hele provincie, het hele land was in de ban van het drama. ,,Wij, maar met name mijn vader, waren blij dat er zoveel aandacht voor was.’’

Begraven in trouwpak

Op de dag dat Meindert zijn Jennifer zou trouwen, werd hij begraven. In zijn trouwpak. Toen Nicolien ‘s ochtends de stad in kwam rijden, zag ze overal vlaggen halfstok hangen. Ze schiet vol. ,,Heel Leeuwarden rouwde mee. We voelden ons zo gesteund.’’

Ze had tijdens de trouwerij Meinderts levensloop zullen voorlezen. ,,Ik was ermee bezig, alleen het laatste stukje lukte niet. Maar, zo dacht ik, ik had nog een week de tijd, er zou me wel iets te binnen schieten.’’ Ze bracht het verhaal op de uitvaart ten gehore. Het slot had zich vanzelf aangediend.

De stille tocht woonde Nicolien niet bij. Ze moest om zichzelf denken, luidde het advies van naasten, en dan met name van haar man. Hun oudste zoontje was 2 jaar, de jongste 3 maanden. ,,Het was al heel zwaar voor me, werd me gezegd. Wat voor effect zou zo’n tocht op me hebben? Het moest goed met me gaan, ik moest voor de jongens zorgen. Ik gaf nog borstvoeding.’’

Nu, 25 jaar na dato, heeft ze een ,,dubbel gevoel’’ bij dat besluit. ,,Achteraf had ik er wel bij willen zijn om de steun en de warmte van de menigte te ervaren.’’

Werd Nicolien na de uitvaart opgeslokt door het gezinsleven, vader Berend kocht een jong paard en vond afleiding in het beleren daarvan. Moeder Truus vertrouwde haar gevoelens toe aan papier.

Kleinkinderen

Jennifer, die tot op de dag van vandaag deel uitmaakt van de familie, vond via vrienden haar huidige man. Met hem kreeg ze twee dochters, die door de Tjoelkers als kleinkinderen worden beschouwd. Haar naam, die van haar man en hun kinderen, stonden begin vorig jaar op de rouwkaart van Berend Tjoelker. ,,Jennifer was m’n schoonzusje en dat bleef ze ook gewoon’’, zegt Nicolien.

De Tjoelkers hebben elkaar kunnen vasthouden na Meinderts dood. Ze deelden hun verdriet. En, toen de straffen van de daders bekend werden, hun woede. ,,Een straf is nooit hoog genoeg. Wij hebben levenslang, maar die jongens liepen op een gegeven moment weer vrij rond.’’

Nicolien probeert haar twee jongens, twintigers inmiddels, niet te belasten met haar ‘stukje’. Al kon ze het niet laten te benadrukken dat ze ,,een beetje voorzichtig’’ moesten zijn in het uitgaansleven. ,,Máháám, we redden het wel’’, was het dan. ,,We weten dat je bezorgd bent.’’

Het gemis van Meindert is een wond, beschrijft Nicolien. ,,Er komt een dun vliesje overheen. Maar er hoeft maar iets te gebeuren of dat vliesje breekt. Het wordt nooit een korst.’’

Bron: Leeuwarder Courant. Geplaatst 15-9-2022. Foto: Jean Pierre Jans