Terug
Rouw

Myrthe (40) verloor haar vader én ex door zelfdoding: ’Niemand wil zomaar dood’

Het is vandaag, dinsdag 10 oktober, World Mental Health Day. Een dag waarop wereldwijd aandacht wordt besteed aan psychische gezondheid.

Myrthe van der Wolf (40) verloor haar vader én ex-vriend door zelfdoding na mentale problemen. „Elke dag zou World Health Day moeten zijn, maar elk moment om het bespreekbaar te maken is goed. Niemand wil zomaar dood.”

Myrthe van der Wolf (40) was 25 toen ze van haar moeder Het Telefoontje kreeg: haar vader, een week ervoor opgenomen op de psychiatrische afdeling, had zichzelf van het leven beroofd. Hoewel hij door onder meer een alcoholische vader een moeilijke jeugd had gehad, was er in haar kinderjaren nooit sprake geweest van mentale problemen. Door een acute depressie in 2009 stonden zelfs hulpverleners met hun oren te klapperen.

Het zorgde ervoor dat bij Myrthe twee jaar later een posttraumatische stress stoornis (PTSS) werd vastgesteld. Jarenlange therapie bij haar ’reddende engel’-psycholoog en gesprekken met haar vangnet van vrienden en familie zorgden ervoor dat ze vorig jaar op haar 40ste verjaardag weer vooruit durfde te kijken. Totdat haar ex-vriend Vinne – drie jaar geleden besloten ze niet meer als liefdespartners maar als soulmates verder te gaan – op haar verjaardag overleed door zelfdoding naar aanleiding van zijn depressie. „Toen ik hem ontmoette wist ik al dat hij mentale problemen had. Maar behalve dat het goed met hem ging, kruipt liefde waar het niet gaan kan. Hij was de leukste en liefste en grappigste man die ik ooit heb ontmoet”, vertelt ze. Hij werd een aantal keren opgenomen, na meerdere pogingen tot zelfdoding (Myrthe: „Ik spreek liever van zelfdoding dan zelfmoord, het ís geen moord”). Tot april 2023 dus wederom Het Telefoontje kwam.

Shock

Het verlies van twee liefdes door psychische problemen, boven op de PTSS en het jarenlang mantelzorgen voor Vinne, maken dat Myrthe momenteel in de overlevingsstand staat. „Het is alsof ik in een waas zit, in shock. Ik kan het nog niet beseffen en bevatten. Per dag bekijk ik wat ik kan doen om te zorgen dat ik niet onder water schiet. Op dit moment is het heel donker.”

Myrthe met haar vader: „In mijn kinderjaren is er nooit sprake geweest van mentale problemen bij mijn vader”.

Het is donker, maar niet stil: Myrthe wil met onder meer haar Instagram-account en de Podcast Wat ik vandaag weet psychische problemen bespreekbaar maken. „Ik wil het gesprek openen. Niet omdat ik het zo leuk vind om mijn vuile was buiten te hangen en te laten zien hoe diep ik zit, maar omdat ik merk dat er zoveel mensen schaamte voelen om uit te spreken dat het niet goed met hen gaat. Niet alleen zij die met zware problemen kampen. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die nergens last van heeft. Er lijkt in deze maatschappij weinig ruimte te zijn voor mentale pijn. Alsof we met z’n allen doen alsof we alles onder controle hebben. Mensen weten er niet mee om te gaan, waardoor je je heel eenzaam en niet gehoord of gezien kunt voelen. Als je het gaat benoemen, wordt het al minder zwaar.”

Naast schaamte is er ook angst, merkt ze. „Een werknemer die met het hart in de keel bij een vergadering zit omdat hij of zij een slechte dag heeft, maar dat niet durft te zeggen. Een werkgever zou dan eigenlijk moeten zeggen: ’wat goed dat je er bent, maar als het je aanvliegt, zoek even je ruimte’. Wat is er mis om gewoon te zeggen dat we een kutdag hebben? Dat betekent niet dat je niet kán werken, maar wel dat het meer moeite kost.”

Goedbedoelde adviezen

Regelmatig krijgt ze als reactie herkenbaarheid en dankbaarheid in haar inbox. Maar ook voorbeelden van hoe het niét moet, waar ze zelf ook mee te maken krijgt. „Dan wordt er gezegd dat ik me moet focussen op leuke dingen, of even een wandeling moet maken. Terwijl uit mijn bed komen en douchen voelt al als het beklimmen van de Himalaya. ’Even een wandeling maken’ voelt dan alsof ik daar achteraan nog even de Kilimanjaro moet beklimmen, als zogenaamd goed advies. Je vraagt iemand met een gebroken been toch ook niet naar de koelkast te lopen? Wat dat betreft zou het beter zijn als mensen met mentale problemen een verband om hun hoofd zouden hebben, dan is het zichtbaarder.”

Beter is om (alleen) een luisterend oor te bieden, of te vragen wat de ander nodig heeft. „Vraag en luister zonder oordeel en zonder oplossing, we zijn al gauw geneigd om te adviseren. Dat komt voort uit onwetendheid: de ander weet niet hoe zwaar het voelt. Juist daarom pleit ik voor die openheid, dan komt er meer kennis. Nog beter zou daarnaast ook educatie op scholen zijn. Zodat het al vroeg normaal is om erover te praten.”

Verlost uit lijden

Wellicht dat dan dat soort adviezen om te gaan wandelen achterwege worden gelaten. Of erger, wat ze ook hoort: ’Suïcide is een makkelijke oplossing’. Dat maakt haar helemaal woest. „Niemand wil zomaar dood. Je wil verlost zijn van het lijden in je hoofd en de dood is de enige uitweg na alles te hebben geprobeerd, kan je nagaan hoe loodzwaar dat is. Dat gun je niemand. Als het anders kon, hadden ze het wel gedaan. Mijn vader wilde niet dood. Vinne ook niet. Vinne heeft alle therapieën gevolgd, sportte, had een carrière als meubelmaker. Alles wat je kon bedenken, deed hij en vervolgens werd hij weer in een gat gesmeten en moest hij weer. Dood is niet het doel. Het zegt iets over de diepte van het lijden. Ik ben ook niet boos op hen, ik heb alleen maar heel veel verdriet voor hen. Ik maak na hun overlijden nu ook dieptes mee, je gunt het niemand dat elke dag weer een enorme opdracht is.”

Samen met Vinne: „Elke dag was voor hem een strijd”.

Levens redden

De afgelopen jaren lijkt het onderwerp wel meer uit de taboesfeer te komen, merkt ze. „Ik krijg de indruk dat we wat meer empathisch met elkaar om durven te gaan. Dat moet ook wel, want als we zo doorgaan, storten we allemaal in. De wereld is op z’n zachtst gezegd niet op z’n best momenteel en er komt alleen maar meer druk. We hebben geen energie meer om te doen alsof.”

Daarom is een dag als vandaag, World Mental Health Day, goed. „Alle beetjes helpen. Er is nog zoveel gesprek nodig, er is nog zoveel stigma, nog zoveel schaamte. Als ik door mijn verhaal te vertellen een luikje kan openen bij iemand, ben ik al blij. Het maakt niet uit op welke dag ik dat doe, hoe meer hoe beter. Het is een gedurfde uitspraak, maar ik doe hem wel: zulke zaadjes kunnen mensenlevens redden.”

Bron: De Telegraaf. Geplaatst 10-10-2023. Foto: eigen foto.