Terug
In memoriam

Lieuwe Westra, was een waanzinnig fietstalent, maar leefde ook een leven vol twijfels en verslavingen

De vrees van zijn familie en geliefden werd zaterdag bewaarheid. Lieuwe Westra, een van de grootste wielrenners die Friesland kende, is niet meer. Hij werd slechts 40 jaar.

Hij reed zijn ploeggenoot Vincenzo Nibali naar de Tourzege. Won zelf de Driedaagse De Panne, een rit in de Dauphiné en werd tweemaal Nederlands tijdritkampioen. Maar de koninginnenrit van Parijs-Nice, op een mooie voorjaarsdag in 2012, was het hoogtepunt van zijn wielercarrière.

Eerst is daar die blik, het midden houdend tussen euforie en ongeloof. Heel even kijkt hij achterom. Nee, er rijdt niemand meer in zijn wiel. En dan weet hij: de buit is binnen. Westra wijst met zijn vingers een paar keer op zijn shirt, balt zijn vuisten en spreidt vervolgens zijn armen naar de hemel.

Alejandro Valverde, Bradley Wiggins, Levi Leipheimer. Lieuwe Westra uit Mûnein liet op de loeizware slotklim naar Mende al die klasbakken naar adem happen.

Hoge pieken, diepe dalen

Zo willen zijn nabestaanden hem herinneren, schreef zijn twee jaar oudere broer Jan Hendrik zondag op sociale media. ,,Als de wielrenner, Het Beest tijdens de gelukkigste momenten van zijn leven.”

Een leven dat zich kenmerkte door hoge pieken en diepe dalen. Een leven waarin hij was gezegend met een waanzinnig fietstalent, maar ook een leven vol twijfels en verslavingen.

Lieuwe Westra leidde een leven vol extremen.

Lieuwe Westra wint de koninginnenrit in Parijs-Nice, 2012. Foto: EPA

Hij was in zijn jeugdjaren nagenoeg onverslaanbaar op de fiets. Westra kon zichzelf als geen ander pijnigen, zowel tijdens trainingen als wedstrijden. Maar die mateloosheid kenmerkte zijn karakter ook buiten de sport. Westra hield van feesten – en daar zat geen rem op. Met sigaretten, drank en drugs. ,,Bij Lieuwe was het altijd moeilijk, moeilijk, moeilijk”, zo omschreef zijn moeder Alie haar zoon jaren geleden.

Westra stopte als puber met fietsen, werd grondwerker en stratenmaker. Tot hij een paar jaar later op een familiefeestje met Jan Hendrik sprak. Die had vlak daarvoor een amateurkoers gewonnen. Ach, schamperde Lieuwe, zo’n overwinninkje, dat stelde toch niets voor?

Zou hij het beter doen, prikkelde zijn broer. Want met al zijn talent had Lieuwe toch al jaren niets gepresteerd?

Buitenbeentje

Jan Hendrik raakte de juiste snaar. Lieuwe accepteerde de uitdaging. Kocht een fiets. En maakte een eerste rondje van 25 kilometer met heit Cor. Dat viel tegen. Binnen mum van tijd waren zijn benen verzuurd. Zijn longen brandden, zijn benen huilden.

Het fietsrondje was in retrospectief het startsein van een schitterende wielercarrière. Westra viel kilo’s af. Niet alleen door keihard te trainen, maar ook omdat hij vrijwel niets at. De extreme stapper van weleer was een extreme topsporter geworden. Een Beest.

Met ploeggenoot geletruidrager Vincenzo Nibali in 2014. Foto: ANP

Maar in de kern bleef Westra een jongen die vooral heel graag gezien wilde worden. Een buitenbeentje van de familie, zoekend naar erkenning, niet in de laatste plaats van zijn heit. Cor Westra was een echte wielerman, maar bovenal een vader. Hij schudde geregeld het hoofd als zijn zoon weer eens gekke capriolen uithaalde.

Het verklaart waarom Lieuwe Westra reikhalzend uitkeek naar de Vuelta van 2009. Zijn eerste Grote Ronde, die bovendien startte in Drenthe. Wat zou zijn vader trots zijn.

Zou. Want een paar dagen voor de Vuelta overleed Cor Westra plotseling. Lieuwe zag het drama voor zijn ogen gebeuren.

Kilometerslang beukte hij vervolgens op kop, tijdens de tweede Vuelta-etappe tussen Assen en Emmen. Westra leed. Hij wílde lijden. Zijn fysieke pijn moest al het mentale leed verzachten. Terwijl hij afzag als nooit tevoren, en met hem de kopgroep waarin hij reed, stroomden de tranen over zijn wangen.

Ongelukkig in Monaco

Toch ging het Westra in de jaren die volgden sportief voor de wind. Hij verruilde Vacansoleil voor Astana, waar Westra een miljoenencontract ondertekende. Maar na de Tourzege van Nibali (2014) kwam de klad erin. Westra wilde niet alleen meer knecht zijn. Hij wilde ook voor zijn eigen kansen gaan, in de voorjaarsklassiekers, maar kreeg van Astana amper ondersteuning. Begeleiding evenmin. In een ploeg vol Italianen en Kazakken communiceerde hij slechts met één woord. Piano, wat zoveel betekent als ‘langzamer fietsen’. Ploeggenoten riepen het geregeld, als Westra weer eens een verschroeiend tempo reed.

Hij woonde in Monaco, maar voelde zich er diepongelukkig. Niet gek ook. Wat had hij daar, als Friese jongen die het al moeilijk vond om Nederlands te spreken, in hemelsnaam te zoeken?

Als tijdrijder in de Tour van 2013. Foto: EPA

Ondertussen stapelden de problemen in de privésfeer zich op. Westra joeg zijn geld erdoorheen, aan dure auto’s en champagne, maar ook omdat hij rechtszaken voerde tegen zijn eerste vrouw, ex-zwager en voormalig manager.

Hij kondigde in de zomer van 2017 zijn afscheid als profwielrenner aan. Niet lang daarna verscheen zijn veelbesproken biografie Het Beest , geschreven door Thomas Sijtsma, waarin hij vertelde over zijn depressies en cortisonengebruik.

Een nieuwe liefde zorgde voor licht in zijn leven. Westra verhuisde naar Spanje, waar hij met de Australische Ingrid Casa Ciclismo startte – een wielerhotel in Calpe. ,,De holle is frij, ik fiel my prima”, zei Westra drie jaar geleden.

Maar na het beëindigen van deze relatie, in het voorjaar van 2022, ging het snel bergafwaarts. Westra keerde terug naar Nederland, waar hij werd omringd door verkeerde mensen. Familieleden en vrienden kregen steeds minder vat op hem, wetende dat Het Beest een veelkoppig monster in zijn hoofd had. Stuk voor stuk vreesden ze maandenlang voor dat ene bericht – dat uiteindelijk op zaterdagmiddag 14 januari kwam.

Het Beest is niet meer. Lieuwe Westra, 40 jaar nog maar, was in zijn sportieve hoogtijdagen destructief voor het wielerpeloton, maar daarbuiten nog oneindig veel meer voor zichzelf.

Bron: DvhN. Geplaatst: 16-1-2023. Foto: EPA